“KORATWAY BY หนังสือพิมพ์โคราชการค้า คอลัมน์การค้าพาชิม” ผมเขียนเรื่องกินเรื่องเที่ยว มาเกือบ 20 ปี แต่ก็ไม่เคยได้นำเรื่องราว การค้าการขายของพ่อแม่พี่น้อง มาเขียนสักที วันนี้ขออนุญาตนะครับ เพราะที่มาที่ไปที่ได้มาทำหน้าที่ คอลัมภ์นิสต์เขียนตรงนี้ ก็เกิดจากการเกิดมาเป็นลูกแม้ค้า ขายกาแฟร้านเล็กๆ ใต้ถุนโรงหนังเจริญรัตน์ กลางเมืองโคราชนี้เองครับ เห็นคุณค่าของแม่ค้าพ่อค้า หาบเร่แผงลอย รถเข็นข้างทาง ถึงแม้ว่าจะไม่ได้เรียนจบปริญญา แต่หลายครอบครัว โดยเฉพาะแม่เตียงของผม ก็สามารถส่งเสียลูกๆ ให้เล่าเรียน จนมีหลักมีฐานที่ดีได้ ผมจึงพยายามนำเรื่องราว ของแม่ค้าพ่อขายเหล่านี้มาเขียนครับ
วันนี้จะสังเกตุเห็นว่าผู้คนหันมาดื่มกาแฟแบรนด์เมืองนอกกันจนติดปาก จึงอยากฟื้นความจำกันสักหน่อย ว่ายังจำกาแฟไทยโบราณๆ ที่เรียกกันว่า “โอเลี้ยงยกล้อ” กันได้อยู่หรือเปล่าครับ เสียงแม่เตียงใช้ช้อนคนแก้วดัง ก๊องแก๊งๆๆๆ แล้วค่อยๆ เทกาแฟข้นๆ กลิ่นหอมๆ ลงในแก้วน้ำแข็ง ราดหน้าด้วยนมสดรสจืดสีขาว ใช้หลอดคนๆ พอนม กาแฟ และน้ำเข็งเข้ากัน แล้วยกขึ้นมาดูดดื่มกันอย่างอร่อยปาก นี่แหละครับคือ เสน่ห์ของกาแฟไทยโบราณ ที่โดดเด่นกว่าชาติอื่นๆ แถมราคายังถูกกว่ากันเกือบ 10 เท่าตัวครับ… ขอนำท่านไปรู้จักกับแม่ของผม เจ้าของตำนาณกาแฟโบราญในวันนี้กันเลยครับ “แม่เตียง ธีระพงษ์ธนากร” หรือที่คนทั่วๆไปเรียก “เจ้กาแฟ” เปิดร้านขายกาแฟโบราญมากว่า 46 ปี(ตามอายุของผม) ซึ่งปัจจุบันนี้ “เจ้โอเล่” ลูกสาวแม่เตียงเป็นผู้สานต่ออาชีพนี้ครับ แม่เตียงขายกาแฟตั้งแต่แก้วละสลึง วันแรกที่แม่ขายตั้งแต่เช้าจนค่ำ แม่ขายได้เพียงสี่สิบกว่าบาท “มันจะไปไหวหรือ?” แต่ในที่สุด “ร้านกาแฟเจริญรัตน์” ก็ยืนหยัดขายมาจนทุกวันนี้ ถึงแม้ว่าจะมีร้านขายกาแฟ ผุดขึ้นมากมายในเมืองโคราช แต่ขอบอกครับว่า “รสชาติและกลิ่นกาแฟแท้ๆ แบบโบราณ คอกาแฟเขารู้กันครับ” ลูกค้ามีมากมายตลอดมาจนเดี๋ยวนี้ ก็ยังขายแทบไม่ทัน บางวันไม่ต้องกินข้าวกินน้ำกันเลย… แม่เตียงเล่าว่า เดิมทีมีอาชีพเข็นรถเข็นขายข้าวแกง ต่อมาก็มาขอความเมตตาจาก นายเจริญ เปรมฤทัยรัตน์ เจ้าของโรงภาพยนตร์เจริญรัตน์ อดีต สส.ชื่อดังของเมืองโคราช ซึ่ง “เถ้าแก่” ก็เมตตาให้มาตั้งแผงขายอยู่ข้างๆ โรงหนัง ฝนตกแดดออกก็กางร่มเอา จนต่อมามีการปรับปรุงโรงหนัง “เถ้าแก่” จึงทำเป็นห้องเล็กๆ ใต้ถุนบันไดโรงหนังให้ “แม่เตียง” เป็นร้านขายกาแฟตลอดมาจนปัจจุบัน ถึงโรงหนังจะเลิกกิจการไปหลายปีแล้ว มีการขายที่ทางต่อกันไป… แต่ทุกวันนี้แม่เตียง และลูกๆ ก็ไม่เคยลืมพระคุณของ “เถ้าแก่โรงหนัง นายเจริญ เปรมฤทัยรัตน์” และเจ้าของที่ดินปัจจุบัน ที่ยังเมตตาให้อาศัยขายอยู่ทุกวันนี้ แม่เตียง ขายกาแฟโบราณ เลี้ยงลูกหลานมาจนเติบใหญ่ได้ดีกันไปทุกคน ด้วยความอดทน ขยันขันแข็ง และซื่อสัตย์ต่อลูกค้าเสมอมา ด้วยความเป็นผู้มีน้ำใจ ใจบุญใจกุศล แม่เตียงจึงมีคนรัก และเคารพมากมาย เป็นที่รู้จักของคนเก่าแก่ ในเมืองโคราชโดยทั่วไป สำหรับกาแฟของแม่เตียงนั้น จะสั่งมาจากโรงงานกาแฟเจ้าประจำ ที่คั่วบดกาแฟชั้นดี และเลือกใช้แต่กาแฟเกรดเอเท่านั้น เพราะกาแฟโบราณก็มีหลายเกรด ถ้าเกรดต่ำๆ ราคาถูกๆ เขาก็จะคั่วเม็ดมะขามใส่มาก มีเมล็ดกาแฟน้อย มีแต่น้ำใส่ๆ ดำๆ แทบไม่มีกลิ่นเลย…
ดังนั้นกาแฟที่แม่เตียงชงออกมา จึงมีกลิ่นที่หอมกาแฟแท้ๆ และเข้มข้นจนบางคนบอกว่า “กากกาแฟร้านนี้ เอาไปต้มขายอีกยังได้เลย” และวิธีในการชงกาแฟของแม่เตียงก็คือ “ต้องให้น้ำเดือดพล่าน” กาแฟถึงจะชงออก และเมื่อเอาช้อนจุ่มลงไป กาแฟต้องติดช้อนขึ้นมาถึงจะได้ที่ ดังนั้น “กาแฟเจริญรัตน์” ของแม่เตียงจึง “เข้มข้นหอมกลิ่นกาแฟแท้ๆ” ถ้าเป็นประเภทต้องใส่นม กาแฟเย็น ชาเย็น นมเย็น โอวัลตินเย็น ไม่ต้องห่วงว่าที่ร้านนี้จะหวานน้ำตาล เพราะที่ร้านไม่หวงนม… ไม่ว่าจะเป็นนมข้นหวาน หรือนมสดจืด ที่ราดบนกาแฟเย็น ชาเย็น นมเย็น โอวัลตินเย็น… ถ้าเป็นโอเลี้ยง เป็นกาแฟเย็นแบบดั้งเดิมที่ไม่ใส่นม ก็จะเข้มข้นด้วยกาแฟล้วนๆ หวานน้ำตาล ไม่ใส่นม ก็อร่อยชื่นใจแบบโบราณ หรือจะสั่งเป็น “โอเลี้ยงยกล้อ” ก็ราดนมสดจืดปาดหน้าแก้วโอเลี้ยงลงไป ก็จะได้รสเข้มข้นมันนมสด อร่อยไปอีกแบบครับ ซึ่งมันจะไม่หวานจัดแบบกาแฟเย็นที่ใส่นมข้นลงไปชงด้วย ถ้าใครไม่ดื่มกาแฟ จะเป็นชาเย็นใส่มะนาว ก็เข้มข้นเช่นกัน เมื่อก่อนแม่เตียงจะขาย ของร้อนตอนเช้าด้วย กาแฟร้อน ชาร้อน โอวัลตินร้อน โอยั๊วะ ไข่ลวก ปาท่องโก๋ ข้าวเหนียวหน้ากุ้ง หน้าปลา หน้าสังขยาห่อใบตองสีสวยน่ากิน แก้วที่ใส่กาแฟทุกใบผ่านการต้มในน้ำเดือด เพื่อทำให้กาแฟที่ลงไปในแก้วมันร้อนถึงใจ และเป็นการต้มแก้วฆ่าเชื้อไปในตัว จะเห็นว่าแม่เตียงพิถีพิถันมาก เดี๋ยวนี้ไม่มีใครทำแบบนี้แล้วครับ เดี๋ยวนี้แม่เตียงมีอายุมากแล้ว พักผ่อนอยู่ที่บ้าน แต่ทุกอย่างที่เล่ามาในวันนี้ ยังคงดำเนินกิจการสานต่อโดย“เจ้โอเล่” ลูกสาวของแม่เตียง …ยกเว้นของร้อนตอนเช้า เจ้มาขายสายหน่อยนะครับ เพราะเจ้ทำคนเดียว เดี๋ยวนี้ไม่ได้ชงทีละแก้วทีละถุงแล้วครับ ต้องต้มกันเป็นหม้อใหญ่ๆ กันทีเดียว เจ้โอเล่จะมาต้มกาแฟ เตรียมของต่างๆ ตั้งแต่ตีสี่ตีห้า กว่าจะเตรียมของเสร็จ เปิดร้านก็เจ็ดแปดโมงครับ จึงจะเริ่มบริการครับ ขายกันไปจนถึงสี่ห้าโมงเย็นก็เก็บร้าน กลับบ้านนับตังค์ครับ… ช่วงนี้โคราชอากาศร้อนอบอ้าว ทำให้กาแฟเจริญรัตน์ ขายดีมากครับ เพราะเป็นอีกหนึ่งทางเลือก ที่ลูกค้าเข้ามาใช้บริการ นั่งกินกาแฟ และซื้อ
กลับไปบ้าน เพื่อกินคลายร้อนกัน กาแฟเจริญรัตน์ นับว่าเป็นร้านกาแฟที่ขายราคาถูกที่สุดในโคราช จึงทำให้มีลูกค้า มารอคิวซื้อกาแฟกันเป็นจำนวนมาก นำไปกินคลายร้อนอย่างไม่ขาดสายครับ ลองไปอุดหนุนกันนะครับ
“กาแฟเจริญรัตน์” ข้างคลังเก่า ถนนอัษฎางค์ เมืองโคราชเรานี้เองครับ ร้านเปิดวันจันทร์-เสาร์ หยุดทุกวันอาทิตย์ (ยกเว้นวันหยุดสำคัญตามเทศกาล) บริการเครื่องดื่มร้อน-เย็น (กาแฟโบราณ,เนสกาแฟ,ไมโล,โอเลี้ยง,ชาเย็น,ชาดำเย็น,ชามะนาวและนมเย็น) รวมไปถึงขนมกินคู่กับเครื่องดื่มครับ…ข้อมูลภาพ โดย : “ซัมเป้ เจ้าคุณทัวร์”
ภาพ : ข่าว “ซัมเป้ เจ้าคุณทัวร์”
——————————————————————
